Nie da się
powiedzieć, co jest lepsze, ale można wskazać różnice i podbieństwa pomiędzy
stowarzyszeniem i fundacją, które mogą ułatwić podjęcie decyzji co założyć -
stowarzyszenie, czy fundację.
W poniższej tabeli porównujemy stowarzyszenia i fundacje – pokazujemy
zarówno różnice, jak i podobieństwa pomiędzy nimi. Stowarzyszenia i fundacje to
najbardziej typowe i najliczniejsze formy prawne, w jakich zakładane są i
działają organizacje pozarządowe. Modelowo te dwie formy prawne różnią się w
sposób zasadniczy, choć w praktyce ich działalność może być zbliżona.
|
stowarzyszenie zarejestrowane
|
fundacja
|
|
założyciele i
członkowie
|
|
|
min. 15 założycieli (osoby
fizyczne)
|
fundator/założyciel – jeden lub wielu (osoby prawne lub fizyczne)
|
|
·
obywatele polscy (cudzoziemcy na wyjątkowych
zasadach)
·
osoby mające pełną zdolność do pełnienia czynności
prawnych
·
osoba prawna – jedynie jako członek wspierający,
nie ma prawa głosu na posiedzeniach organów stowarzyszenia
|
·
nie ma znaczenia obywatelstwo oraz miejsce
zamieszkania
·
nie występuje pojęcie „członkostwa”
|
|
cele i formy
działań
|
|
|
możliwy jest każdy cel zgodny z
prawem
|
cel powinien być zgodny z
prawem, społecznie lub gospodarczo użyteczny
|
|
cel niezarobkowy
|
cel niezarobkowy
|
|
cele specyficzne dla
stowarzyszenia:
·
wspieranie własnych członków
·
(np. Stowarzyszenie Miłośników Gry w Krykieta,
którego głównym celem jest rozwój zainteresowań i wspieranie członków
stowarzyszenia)
·
cele mogą być nierealne,
nierzeczywiste (np. Stowarzyszenie Poszukiwaczy Atlantydy, którego celem jest
poszukiwanie mitycznego lądu – Atlantydy)
|
cel nie może być nierealny
i nie może polegać na wspieraniu członków władz
|
|
możliwość prowadzenia
nieodpłatnej i odpłatnej działalności pożytku publicznego
|
możliwość prowadzenia
nieodpłatnej i odpłatnej działalności pożytku publicznego
|
|
działania mogą być adresowane
do:
·
członków organizacji
·
osób spoza organizacji
·
członków organizacji i osób spoza organizacji
|
działania powinny być
adresowane do:
·
osób spoza organizacji
|
|
władze
|
|
|
·
walne zebranie członków
·
komisja rewizyjna
·
zarząd
|
·
zarząd
·
organ kontroli wewnętrznej (rada fundacji, rada
nadzorcza, komisja rewizyjna) – nieobowiązkowo
|
|
majątek i
źródła finansowania
|
|
|
na etapie tworzenia nie jest
potrzebny majątek (to ludzie stanowią „kapitał”)
|
·
podstawą działania fundacji jest majątek, w który
fundację wyposaża fundator – tzw. fundusz założycielski ustanowiony przez
fundatora, mogą to być zarówno pieniądze jak i ruchomości oraz nieruchomości
·
odrębny fundusz w wysokości min.1000 zł na
działalność gospodarczą
|
|
Źródła finansowania:
·
administracja centralna i samorządowa (np. dotacje)
·
organizacje grantodawcze
·
osoby fizyczne i prawne (np. darowizny, zbiórki
publiczne)
·
własna działalność zarobkowa (odpłatna działalność
pożytku publicznego, działalność gospodarcza)
·
składki członkowskie
|
Źródła finansowania:
·
administracja centralna i samorządowa (np. dotacje)
·
organizacje grantodawcze
·
osoby fizyczne i prawne (np. darowizny, zbiórki
publiczne)
·
własna działalność zarobkowa (odpłatna działalność
pożytku publicznego, działalność gospodarcza)
|
|
księgowość
|
|
|
·
księgi rachunkowe
·
konieczność rachunkowego wyodrębnienia działalności
nieodpłatnej i odpłatnej pożytku publicznego oraz działalności gospodarczej
|
·
księgi rachunkowe
·
konieczność rachunkowego wyodrębnienia działalności
nieodpłatnej i odpłatnej pożytku publicznego oraz działalności gospodarczej
|
|
podatki, ulgi
i zwolnienia
|
|
|
·
obowiązek płacenia podatku dochodowego od osób
prawnych
·
możliwość korzystania ze zwolnienia w przypadku
realizacji celów, wymienionych w ustawie o podatku dochodowym od osób
prawnych
|
·
obowiązek płacenia podatku dochodowego od osób
prawnych
·
możliwość korzystania ze zwolnienia w przypadku
realizacji celów, wymienionych w ustawie o podatku dochodowym od osób
prawnych
|
|
sprawozdawczość,
kontrola
|
|
|
organem kontroli zewnętrznej i
nadzoru jest starosta powiatu, na terenie którego mieści się siedziba
stowarzyszenia
|
organem kontroli zewnętrznej i
nadzoru są:
·
minister właściwy do spraw ds. fundacji (wskazany w
statucie przez fundatora),
·
starosta powiatu, na terenie którego mieści się
siedziba fundacji
|
|
brak corocznych obowiązków
sprawozdawczych z prowadzonej działalności statutowej(sprawozdanie
merytoryczne)
|
coroczny obowiązek sprawozdawczy
z prowadzonej działalności wobec ministra wskazanego przez fundatora jako
organ nadzoru (sprawozdanie merytoryczne)
|
|
coroczny obowiązek sprawozdawczy
wobec urzędu skarbowego (sprawozdanie finansowe)
|
coroczny obowiązek sprawozdawczy
wobec urzędu skarbowego (sprawozdanie finansowe)
|
